کاهش رشد جنین در رحم

محدودیت رشد داخل رحمی :

سن جنین بر اساس اولین روز آخرین پریود مادرمحاسبه می شود و رشد جنین و وزن جنین بر اساس سن حاملگی ارزیابی می شود. محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR زمانی مطرح می شود که رشد جنین کمتر از حد مورد انتظار می باشد . در واقع زمانی که سن جنین با سن تخمین زده شده بر اساس دور شکم ، طول ران و دور سر در سونوگرافی های دوران بارداری تفاوت قابل ملاحظه ای پیدا کند ، کاهش رشد جنین در رحم مطرح می شود. IUGR علل مختلفی دارد که در این مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.

علل IUGR :

جفت پل ارتباطی مهمی بین مادر و جنین است و عملکرد جفت در سلامت و رشد جنین بسیار نقش دارد. محدودیت رشد داخل رحمی می‌ تواند دلایل بسیاری داشته باشد . البته باید توجه داشت در بسیاری از موارد نوزاد کوچک است اما دچار IUGR نیست که دلیل این مورد می تواند سرشتی و ژنتیکی باشد . وزن جنین در بررسی های سونوگرافی بطور نسبی گزارش می شود وممکن است با وزن واقعی جنین کاملا مطابقت نداشته باشد.
محدودیت رشد داخل رحمی ممکن است به دلیل وجود مشکلات مادری و یا جنینی باشد:

• دیابت کنترل نشده
• فشارخون بالا و مسمومیت حاملگی
• بیماری قلبی ، بیماری کلیوی یا ریوی
• کم کاری شدید تیروئید
• سوء تغدیه
• کم خونی
• مصرف سیگار ، الکل یا مواد مخدر
• برخی از داروها مثل داروهای ضد انعقاد
• ناهنجاری های مادرزادی رحم ( رحم تک شاخ , رحم دوشاخ , رحم سپتوم دار ) , گاهی فیبروم رحم
• نا هنجاری های جفت ( جفت سر راهی و ....)
• عفونت های جنین که از طریق جفت منتقل شده ( مانند سرخجه ، احتمالا کرونا و...)
• بارداری دو قلویی یا چند قلویی
• نقص‌ های کروموزومی در جنین ( سندرم های ژنتیکی مانند سندرم ادوارد و تری زومی 13 و...)
• عفونت ادراری

بهترین روش تشخیص IUGR :

پزشک متخصص زنان در طی ویزیت و مراقبتهای دوران بارداری اندازه رحم را بررسی می کند . در صورت کمتر بودن ارتفاع رحم نسبت به سن حاملگی و شک به کاهش رشد جنین ، بررسی سونوگرافی انجام می شود. ممکن است تکرار سونوگرافی به فواصل 2 - 1 هفته ای و یا بررسی تکمیلی در مراحل بعدی جهت پایش رشد جنین نیاز باشد.

سونوگرافی حاملگی :

سونوگرافی روش اصلی و دقیق ترین روش بررسی رشد جنین و محدودیت رشد داخل رحمی است. بطور معمول سونوگرافی 34-32 هفتگی جهت بررسی رشد و وزن جنین و با باندازه گیری اندکس های لازم مانند دور سر و دور شکم جنین انجام می شود. اما در صورت شک به IUGR و یا کاهش وزن جنین و یا افزایش وزن نامناسب مادر ، سونوگرافی حاملگی با هدف ارزیابی و پایش رشد جنین درهر سن حاملگی که متخصص زنان لازم بداند ، درخواست می گردد. در صورت نامتناسب بودن این اندازه گیری ها و مقایسه انها با نموداراستاندارد رشد طبیعی جنین ، IUGR مطرح می شود. در سونوگرافی میزان مایع آمنیوتیک نیز تخمین زده می شود . کم بودن مایع آمنیوتیک می‌ تواند نشانه‌ محدودیت رشد جنین در رحم باشد .

سونوگرافی داپلر:

سونوگرافی داپلر یا در اصطلاح عموم سونوگرافی رنگی ، در صورت نیاز به بررسی تکمیلی در مواردی مانندIUGR ، فشارخون بالا و کلا در مواردی از حاملگی های پرخطر انجام می شود. در سونوگرافی داپلر با استفاده از امواج صوتی ، میزان و سرعت جریان خون در عروق مهم جنینی و نیزعروق بند ناف اندازه‌ گیری می‌ شود .

عوارض IUGR:

جنین هایی که دچار محدودیت رشد داخل رحمی شده اند ، ممکن است نسبت به جنین های معمول با مشکلاتی در دوره بارداری ، حین زایمان و یا پس از آن مواجه شوند . این جنین ها به علت شرایط خاص دوران بارداری ، در معرض زایمان زودرس قرار دارند و بعلت ضعیف تر بودن ، مقاومت بدنی کمتری داشته و بیشتر دچار عفونت ها مخصوصا عفونت ریوی می شوند . در مورد عوارض و مشکلات جنینی و نیز پیشگیری و درمان IUGR در مقاله بعدی مفصل توضیح داده خواهد شد.

• مکمل های ضروری دوران بارداری
  تاریخ انتشار : 1403-02-17تاریخ بروز رسانی : 1403-04-21


• آزمایش سل فری
  تاریخ انتشار : 1401-11-27تاریخ بروز رسانی : 1402-10-17


• بارداری ناخواسته
  تاریخ انتشار : 1399-04-23تاریخ بروز رسانی : 1401-08-13


• تشخیص حاملگی خارج رحمی
  تاریخ انتشار : 1399-03-25تاریخ بروز رسانی : 1402-07-21


• کمر درد در بارداری
  تاریخ انتشار : 1395-01-20تاریخ بروز رسانی : 1399-02-07