علایم دفع مکونیوم جنین

مکونیوم چیست ؟

به اولین مدفوع نوزاد که مایعی تیره ، غلیظ و سبز یا ساهرنگ است ، مکونیوم گفته می شود. مکونیوم از تجمع موادی در دستگاه گوارش نوزاد شامل ترشحات مخاط روده ، اسید های صفراوی ، مایع امنیوتیک ، چربی ، خون و... تشکیل شده است. مکونیوم در سه ماهه سوم بارداری در روده جنین تجمع یافته و در حین زایمان و یا ظرف مدت 48 ساعت پس از زایمان دفع می شود. دفع مکونیوم پس از زایمان ، نشانه سلامت دستگاه گوارش نوزاد و باز بودن مقعد و مسیر لوله گوارش در نظر گرفته می شود .

دفع مکونیوم جنین در بارداری :

همانطور که اشاره شد مکونیوم معمولا در حین زایمان طبیعی یا سزارین و یا در طی 48 ساعت بطور طبیعی دفع می شود . اما در موارد فشار و استرس جنین در اواخر بارداری و یا در حاملگی های طول کشیده ، مکونیوم از روده جنین به داخل کیسه آب دفع می شود که ممکن است باعث ایجاد عوارضی شود. در صورتی که این مایع آمنیوتیک حاوی مدفوع وارد ریه جنین و یا نوزاد شود ، می تواند باعث ایجاد سندرم آسپیراسیون مکونیوم و عوارضی مانند مرگ جنین در داخل رحم شود که به آن خواهیم پرداخت.

سندرم آسپیراسیون مکونیوم :

ورود مایع آمتیوتیک حاوی مکونیوم به ریه جنین ، مخصوصا اگر حاوی ذرات درشت باشد ، می تواند باعث مشکلات تنفسی برای نوزاد شود که به آن سندرم اسپیراسیون مکونیوم گفته می شود. البته خوشبختانه دفع مکونیوم خطرناک نیست و با اقدامات مناسب درمانی ، می توان از عوارض آن پیشگیری کرد . اما در موارد انسداد مجاری تنفسی با ذرات مکونیوم ، در صورت عدم رسیدگی به موقع و درمان می تواند باعث مرگ نوزاد شود.

علت دفع مکونیوم جنین :

علت دفع مکونیوم و مکانیسم آن بطور دقبق مشخص نیست اما می تواند ترکیبی از چند عامل باشد. دفع مکونیوم جنین می تواند بطور طبیعی و فیزیولوژیک در اثر بلوغ جنین اتفاق بیفتد . گاهی عبور از کانال زایمان و فشار بر شکم و روده ها نیز باعث دفع مدفوع در حین زایمان و یا سزارین می گردد.

• استرس جنین در اثر کمبود اکسیژن
• پیچیدن بند ناف دور گردن جنین
• اختلال در خونرسانی جفت
• نارسایی جفت در اثر افزایش سن بارداری
• مسمومیت حاملگی
• دیابت بارداری
• زایمان دشوار یا طول کشیده
• افت ضربان قلب جنین
• افزایش سن حاملگی بالای 40 هفته

تشخیص دفع مکونیوم قبل از زایمان :

علایم دفع مکونیوم جنین چیست ؟

در بسیاری موارد دفع مکونیوم جنین در داخل رحم بدون هیچ علامتی رخ می دهد . اما , وجود یکسری علایم به متخصص زنان در تشخیص دفع مکونیوم و نیز روش زایمان کمک می کند. در صورتی که کیسه آب باز شده باشد ، خروج مایع سبز رنگ رقیق و یا غلیظ ، تشخیص دفع مکونیوم را مسجل می کند. گاهی کاهش حرکت جنین و یا افزایش ضربان قلب جنین که نشانه دیسترس جنین در داخل رحم است ، متخصص زنان را به وجود مشکلی مانند دفع مکونیوم مشکوک میکند. نوار قلب و حرکت جنین ( NST ) نیز ممکن است علایمی دال بر استرس جنین را نشان دهد .اما دفع مکونیوم در سونوگرافی قابل تشخیص نیست.

پیشگیری از دفع مکونیوم :

هیچ روش قطعی جهت پیشگیری از دفع مکونیوم جنین وجود ندارد . مادران باردار دیابتی و یا فشار خونی و نیز مادران با سابقه مرده زایی که جزو حاملگی های پر خطر محسوب می شوند باید علاوه بر مراقبت های روتین بارداری تحت نظر بهترین متخصص زنان و زایمان ، آزمایشات و اقدامات تشخیصی دیگری مانند سونوگرافی بیو فیزیکال و NST را در صورت صلاحدید پزشک خود انجام دهند. اجتناب از زایمان دیررس نیز می تواند به پیشگیری از این امر کمک کند.

روش زایمان در دفع مکونیوم :

بعد از بستری در زایشگاه ، با توجه به وضعیت قلب جنین و وضعیت زایمانی مادر از نظر درد زایمان ، میزان باز شدن دهانه رحم و.... ، متخصص زنان جهت زایمان طبیعی و یا سزارین تصمیم می گیرد. در طی پروسه زایمان طبیعی ، قلب جنین بطور مرتب چک شده و به مادر جهت زایمان سریعتر کمک می کنند.

بهترین درمان دفع مکونیوم :

در اکثر موارد هیچ اقدامی بجز مراقبت های معمول و اقدامات حمایتی در نوزادانی که با دفع مکونیوم متولد شده اند ، لازم نیست. اقدامات لازم جهت پاکسازی ریه ، شستشوی ریه ، بهبود اکسیژن رسانی و..... توسط متخصص نوزادان انجام می شود. گرافی ریه به تشخیص میزان درگیری ریه کمک میکند . در صورت درگیری ریه و یا با توجه به وضعیت نوزاد ، ممکن است بستری در ای سی یو نوزادان لازم باشد. جهت پیشگیری از عفونت ریه انتی بیوتیک برای نوزاد تجویز می شود.

• مکمل های ضروری دوران بارداری
  تاریخ انتشار : 1403-02-17تاریخ بروز رسانی : 1403-04-21


• کمر درد در بارداری
  تاریخ انتشار : 1395-01-20تاریخ بروز رسانی : 1399-02-07


• درد معده در بارداری
  تاریخ انتشار : 1394-08-16تاریخ بروز رسانی : 1399-02-07


• کم خونی در بارداری
  تاریخ انتشار : 1402-03-19تاریخ بروز رسانی : 1403-02-18


• آنومالی اسکن
  تاریخ انتشار : 1400-08-28تاریخ بروز رسانی : 1401-07-08