علایم دفع مکونیوم جنین
مکونیوم چیست ؟
به اولین مدفوع نوزاد که مایعی تیره ، غلیظ و سبز یا ساهرنگ است ، مکونیوم گفته می شود. مکونیوم از تجمع موادی در دستگاه گوارش نوزاد شامل ترشحات مخاط روده ، اسید های صفراوی ، مایع امنیوتیک ، چربی ، خون و... تشکیل شده است. مکونیوم در سه ماهه سوم بارداری در روده جنین تجمع یافته و در حین زایمان و یا ظرف مدت 48 ساعت پس از زایمان دفع می شود. دفع مکونیوم پس از زایمان ، نشانه سلامت دستگاه گوارش نوزاد و باز بودن مقعد و مسیر لوله گوارش در نظر گرفته می شود .
دفع مکونیوم جنین در بارداری :
همانطور که اشاره شد مکونیوم معمولا در حین زایمان طبیعی یا سزارین و یا در طی 48 ساعت بطور طبیعی دفع می شود . اما در موارد فشار و استرس جنین در اواخر بارداری و یا در حاملگی های طول کشیده ، مکونیوم از روده جنین به داخل کیسه آب دفع می شود که ممکن است باعث ایجاد عوارضی شود. در صورتی که این مایع آمنیوتیک حاوی مدفوع وارد ریه جنین و یا نوزاد شود ، می تواند باعث ایجاد سندرم آسپیراسیون مکونیوم و عوارضی مانند مرگ جنین در داخل رحم شود که به آن خواهیم پرداخت.
سندرم آسپیراسیون مکونیوم :
ورود مایع آمتیوتیک حاوی مکونیوم به ریه جنین ، مخصوصا اگر حاوی ذرات درشت باشد ، می تواند باعث مشکلات تنفسی برای نوزاد شود که به آن سندرم اسپیراسیون مکونیوم گفته می شود. البته خوشبختانه دفع مکونیوم خطرناک نیست و با اقدامات مناسب درمانی ، می توان از عوارض آن پیشگیری کرد . اما در موارد انسداد مجاری تنفسی با ذرات مکونیوم ، در صورت عدم رسیدگی به موقع و درمان می تواند باعث مرگ نوزاد شود.
علت دفع مکونیوم جنین :
علت دفع مکونیوم و مکانیسم آن بطور دقبق مشخص نیست اما می تواند ترکیبی از چند عامل باشد. دفع مکونیوم جنین می تواند بطور طبیعی و فیزیولوژیک در اثر بلوغ جنین اتفاق بیفتد . گاهی عبور از کانال زایمان و فشار بر شکم و روده ها نیز باعث دفع مدفوع در حین زایمان و یا سزارین می گردد.
- استرس جنین در اثر کمبود اکسیژن
- پیچیدن بند ناف دور گردن جنین
- اختلال در خونرسانی جفت
- نارسایی جفت در اثر افزایش سن بارداری
- مسمومیت حاملگی
- دیابت بارداری
- زایمان دشوار یا طول کشیده
- افت ضربان قلب جنین
- افزایش سن حاملگی بالای 40 هفته
تشخیص دفع مکونیوم قبل از زایمان :
علایم دفع مکونیوم جنین چیست ؟
در بسیاری موارد دفع مکونیوم جنین در داخل رحم بدون هیچ علامتی رخ می دهد . اما , وجود یکسری علایم به متخصص زنان در تشخیص دفع مکونیوم و نیز روش زایمان کمک می کند. در صورتی که کیسه آب باز شده باشد ، خروج مایع سبز رنگ رقیق و یا غلیظ ، تشخیص دفع مکونیوم را مسجل می کند. گاهی کاهش حرکت جنین و یا افزایش ضربان قلب جنین که نشانه دیسترس جنین در داخل رحم است ، متخصص زنان را به وجود مشکلی مانند دفع مکونیوم مشکوک میکند. نوار قلب و حرکت جنین ( NST ) نیز ممکن است علایمی دال بر استرس جنین را نشان دهد .اما دفع مکونیوم در سونوگرافی قابل تشخیص نیست.
پیشگیری از دفع مکونیوم :
هیچ روش قطعی جهت پیشگیری از دفع مکونیوم جنین وجود ندارد . مادران باردار دیابتی و یا فشار خونی و نیز مادران با سابقه مرده زایی که جزو حاملگی های پر خطر محسوب می شوند باید علاوه بر مراقبت های روتین بارداری تحت نظر بهترین متخصص زنان و زایمان ، آزمایشات و اقدامات تشخیصی دیگری مانند سونوگرافی بیو فیزیکال و NST را در صورت صلاحدید پزشک خود انجام دهند. اجتناب از زایمان دیررس نیز می تواند به پیشگیری از این امر کمک کند.
روش زایمان در دفع مکونیوم :
بعد از بستری در زایشگاه ، با توجه به وضعیت قلب جنین و وضعیت زایمانی مادر از نظر درد زایمان ، میزان باز شدن دهانه رحم و.... ، متخصص زنان جهت زایمان طبیعی و یا سزارین تصمیم می گیرد. در طی پروسه زایمان طبیعی ، قلب جنین بطور مرتب چک شده و به مادر جهت زایمان سریعتر کمک می کنند.
بهترین درمان دفع مکونیوم :
در اکثر موارد هیچ اقدامی بجز مراقبت های معمول و اقدامات حمایتی در نوزادانی که با دفع مکونیوم متولد شده اند ، لازم نیست. اقدامات لازم جهت پاکسازی ریه ، شستشوی ریه ، بهبود اکسیژن رسانی و..... توسط متخصص نوزادان انجام می شود. گرافی ریه به تشخیص میزان درگیری ریه کمک میکند . در صورت درگیری ریه و یا با توجه به وضعیت نوزاد ، ممکن است بستری در ای سی یو نوزادان لازم باشد. جهت پیشگیری از عفونت ریه انتی بیوتیک برای نوزاد تجویز می شود.
دکتر منصوره پژمان منش جراح و متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص ناباروری اصفهان شماره تماس : 03136206186
آدرس مطب : اصفهان ، دروازه شیراز ،ابتدای خ چهارباغ بالا ،نبش کوی بهار آزادی ،مجتمع بهار ،طبقه دوم واحد 205
تلفن : 36206186 - 031
درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید
-
خونریزی نیمه دوم بارداری
تاریخ انتشار : 1402-11-05تاریخ بروز رسانی : 1402-12-02 -
داروهای ممنوع دردوران بارداری
تاریخ انتشار : 1398-05-11تاریخ بروز رسانی : 1400-03-06 -
درمان حاملگی خارج از رحم
تاریخ انتشار : 1399-08-08تاریخ بروز رسانی : 1402-08-13 -
تشخیص حاملگی خارج رحمی
تاریخ انتشار : 1399-03-25تاریخ بروز رسانی : 1402-07-21 -
حاملگی مول
تاریخ انتشار : 1399-12-15تاریخ بروز رسانی : 1401-07-08
نظرات کاربران درباره این مطلب :مریم قنبری [ 1403-06-23 ]
سلام خانم دکتر پژمان منش. ممنون از سایت خوبتون. اطلاعات خوب و جامعی میدین
این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .
